Alweer geen nachtmissen dit jaar met Kerst, evenals vorig jaar. De Nederlandse bisschoppen hebben daartoe besloten, omdat ze willen aansluiten bij de nu geldende regel om tussen 17.00 en 5.00 uur samenkomsten tot een minimum te beperken. Dat is geen ‘opstekertje’, maar een regelrechte teleurstelling, want ik had me er zo op verheugd: in het donker naar de kerk, waar een feestelijke sfeer heerst, met veel kaarsen en mooie bloemen, waar de vertrouwde kerstliederen worden gezongen. Met als hoogtepunt het kerstevangelie, zo vertrouwd, je kent het bijna uit je hoofd, maar toch: zonder kerstevangelie geen Kerstmis. Want daar gaat het om: de geboorte van Jezus, Gods zoon die mens wordt, een mysterie dat wij niet kunnen vatten, maar dat juist daarom blijft intrigeren en uitnodigt tot beschouwing.
Maar ook dit jaar zit het er niet in, vanwege het coronavirus dat maar blijft rondgaan. We worden als gelovigen gedwongen Kerstmis op een andere manier te vieren. En juist vanmorgen, nu ik dit artikel schrijf, staat er in de krant een zin die ons verder kan helpen: “Kijken wat wel kan levert meer op dan jammeren.” Het gaat daarbij over amateurvoetbalclubs, maar voor gelovigen en de kerk geldt hetzelfde. En er kan best veel, zeker voor wie wil en een beetje creatief is. Eigenlijk zitten we daarmee een beetje – een heel klein beetje, maar toch… – op dezelfde lijn als Maria en Jozef. Want hun kind kon niet, zoals gewenst, geboren worden in Nazareth, ze moesten naar Bethlehem. En daar waren ze niet welkom in de herberg; hup, dan maar naar een stal.
We gaan Kerstmis dus anders vieren en zullen de nachtmis op de tv volgen, dit jaar zowaar vanuit onze eigen kathedraal: de Sint Jan in Den Bosch. Niet met een kop koffie of glas wijn in de hand; die zijn voor daarna. En de mobiel uit! Alle rust en aandacht voor de viering, het ritueel, voor de gezangen, de schriftlezingen, de woorden die gesproken worden en de gebeden. Laat het maar op je afkomen, alsof je een herder bent in het open veld, die in het holst van de nacht door een engel wordt aangesproken. En op Eerste en Tweede Kerstdag mogen we wél naar de kerk. Trouwens ook op de zondagen vóór Kerstmis, de zondagen in de Advent, uitdrukkelijk bedoeld ter voorbereiding op Kerstmis. En ieder weet: een goede voorbereiding is het halve werk. Ik wens u een goede weg naar Kerstmis toe.
Theo Schepens,
emeritus pastoraal werker